FOR per 1 januari 2023 afgeschaft
Als ondernemer voor de inkomstenbelasting mag u jaarlijks een deel van de winst reserveren. Dit heet: doteren aan de FOR (fiscale oudedagsreserve). Het vormen van een fiscale oudedagsreserve betekent niet dat u daadwerkelijk geld opzij zet, het is een boekhoudkundige reservering van een deel van de winst. Deze reservering zorgt voor uitstel van belastingheffing over dat deel van de winst. Dit levert u dus op de korte termijn belastingvoordeel op.
Doel afschaffing FOR
Het afschaffen van de FOR voorkomt dat mensen van belastinguitstel gebruik maken zonder dat ze echt een bedrag apart zetten voor de oudedagsvoorziening. Hier is de faciliteit wel voor bedoeld. Ruim één op de drie ZZP’ers maakt gebruik van de FOR. Van deze groep zet ruim een kwart het bedrag dat in de boekhouding wordt gereserveerd niet daadwerkelijk apart. Nog eens een kwart zet het slechts ten dele opzij. Het gevolg is dat er bij staking niet genoeg liquide middelen zijn om die extra belastingschuld te kunnen betalen. Immers, op dat moment moet er wél belasting worden betaald over de FOR.
Gevolgen van de afschaffing
De FOR die u heeft opgebouwd tot 1 januari 2023, blijft op de balans staan en kunt u op basis van de huidige wet- en regelgeving afwikkelen. U mag de fiscale oudedagsreserve niet zomaar vrij laten vallen. Zo is een vrijwillige afneming van de FOR alleen mogelijk voor maximaal het bedrag waarvoor u een lijfrente koopt voor een inkomensvoorziening. Het bedrag waarmee de FOR afneemt, is winst. Hier staat tegenover een even grote premieaftrek door de storting van de lijfrente, waardoor u per saldo over de vrijval geen belasting hoeft te betalen. Omzetten in een lijfrente kan tijdens de uitoefening van de onderneming of bij staking. Natuurlijk moet u wel genoeg liquide middelen hebben om de lijfrente te kunnen kopen.
FOR in 2021 en 2022
Maakt u op dit moment gebruik van de oudedagsreserve? Dan kunt u in en over 2022 nog een bedrag toevoegen, ofwel doteren. En als u het boekjaar 2021 nog niet hebt afgesloten, kunt u dat over het afgelopen jaar ook nog doen.
Maakt u op dit moment géén gebruik van de oudedagsreserve? Dan zou u dat voor dit jaar nog kunnen doen. En over het afgelopen jaar, als u het boekjaar 2021 nog niet hebt afgesloten. Maar aangezien de oudedagsreserve regeling verdwijnt, kunt u ook direct een alternatief voor de fiscale oudedagsreserve overwegen.
Wanneer valt de fiscale oudedagsreserve vrij?
De afname van de FOR is niet optioneel. U mag niet in enig jaar de FOR zomaar met een gedeelte laten afnemen omdat dit goed uitkomt, bijvoorbeeld in een jaar met verlies.
Afgezien van staking moet u de FOR echter laten afnemen als aan twee voorwaarden is voldaan:
- er is onvoldoende ondernemingsvermogen;
- én er moet ten aanzien van de ondernemer sprake zijn van minimaal één van de volgende twee omstandigheden:
- De ondernemer heeft op 1 januari van dat jaar de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt;
- De ondernemer voldoet in het betreffende jaar en het voorafgaande jaar niet aan het urencriterium.
Jaarruimte en reserveringsruimte 2023 verhoogd
Door gebruik te maken van de jaarruimte, kunt u fiscaal vriendelijke sparen voor een pensioenaanvulling.
Deze regeling is bedoeld voor mensen die géén of te weinig pensioen opbouwen. Zo kunnen bijvoorbeeld ZZP-ers en freelancers een pensioen bij elkaar sparen.
De jaarruimte wordt vanaf 2023 aanzienlijk verruimd. Vanaf 2023 is het dus mogelijk om meer af trekken van de inkomsten belasting als u zelf voor uw pensioen wil sparen.
Reserveringsruimte
Naast de jaarruimte is er ook de reserveringsruimte. U heeft reserveringsruimte als u de afgelopen 7 jaren geen (of niet volledig) gebruik heeft gemaakt van de jaarruimte. De termijn van 7 jaar wordt verlengd naar 10 jaar. Vanaf 2023 kunt u de reserveringsruimte van de voorgaande 10 jaar gebruiken voor het opbouwen van extra pensioen. Bovendien wordt het maximale bedrag aan reserveringsruimte verhoogd. Nu is dat voor iemand jonger dan 10 jaar voor de AOW- Leeftijd € 7.587 . Boven die leeftijd is het maximum € 14.978. Hiervoor in de plaats komt een algemeen geldend maximum van € 38.000.
Jaarruimteformule
De jaarruimte formule blijft in de basis hetzelfde, maar wordt jaarlijks aangepast.
De jaarruimteformule voor 2022:
Jaarruimte = (13,3% x(inkomen tot € 114.866 -/- € 12.837) ) – (6,27x A) – O
Waarbij O staat voor: storting in de oudedagsvoorziening (FOR dotatie)
Waarbij A staat voor: Jaarlijkse pensioen-aangroei door pensioen bij werkgever ( factor A)
De (verwachte) jaarruimteformule voor het jaar 2023 is als volgt:
Jaarruimte = (30% x (inkomen tot € 114.866 -/- € 14.802) – (6,27x A)
Voorbeeld:
bruto jaarinkomen €45.000
Geen jaarlijkse pensioenopbouw (Factor A) als ondernemer
De FOR-dotatie is € 2000
Jaarruimte in 2022 is € 2.278
Jaarruimte in 2023 is € 9.059
Het blijft mogelijk om te storten in een lijfrenteproduct. Het verschil is dat er daadwerkelijk een storting moet plaatsvinden, terwijl dit bij de fiscale oudedagsreserve lange tijd uitgesteld kon worden. Dit kan een nadeel zijn, als de ondernemer geen liquide middelen over heeft om af te kunnen storten. Voordeel is, dat deze ondernemer in de toekomst niet wordt geconfronteerd met een onverwachte belastingschuld, voortvloeiend uit de fiscale oudedagsreserve.
Wilt u weten hoe het staat met uw pensioenopbouw? We vertellen er graag meer over in een persoonlijk gesprek.